Intel Robert Noys və Qordon Mur tərəfindən 1968-ci ildə təsis edilib. ABŞ-da yerləşən şirkət geniş spektr elektron avadanlıqlar, kompüter komponentləri, mikroprosessorlər, sistem məntiqi qurğuları və s. istehsal edir. Intel fəaliyyətə başladığı gündən bəri texnologiya sahəsində sərhəd tanımır.
Sizin üçün Intel korporasiya haqqında maraqlı faktlardan ibarət siyahı hazırladıq:
1. Intel həmişə Intel olmayıb
Bu gün Intel, simvolik adı ilə bütün dünyada geniş tanınır. Ancaq həmişə belə deyildi. Əslində şirkətin qurucuları Robert Noys və Qordon Mur şirkəti əvvəlcə “NM Electronics” adlandırmışdılar. Burada N və M qurucuların adının ilk hərfidir.
2. ıntel adı
Bu yeni ad əslində “Integrated Electronics” olaraq 2 sözdən ibarətdir. Ancaq o vaxt “Intel” adı artıq “Intelco” adlı bir otel şəbəkəsi tərəfindən ticarət markası halına gəlmişdi. Beləliklə, şirkət yeni adın hüquqlarını “Intelco”-dan satın almalı oldu. Bunun üçün təxminən 15000 ABŞ dolları ödəməli oldular.
3. Intel-in muzeyi var
Intel-in baş qərargahında, Kaliforniyanın Santa Clara şəhərində yerləşən muzeyi var. Burada müxtəlif tarixi qurğular və bu texnoloji nəhəng şirkətlə əlaqəli məlumatlar var. İlk əvvəllər, muzey Intel tərəfindən 1980-ci ildə daxili bir proqram kimi işə başladı. Ancaq 1992-ci ildə ictimaiyyətə açıq oldu.
4. Pentium xətası
Intel P5 Pentium mikroprosessorlarında texniki səhv baş vermişdi. Bu prosessorlar seriyası 1994-cü ildə buraxıldı. Bu səhv Dr.Thomas Nicely (Riyaziyyat professoru) tərəfindən 1994-cü ilin oktyabrında aşkar edildi.
Xətanı aşkar etdikdən sonra bu barədə Intel ilə əlaqə qurdu. Intel ona cavab vermədi. Beləliklə, o, internetdə bu səhv barədə məlumat yaydı. Dərhal bu xəbər şəhərə yayıldı. Intel xətanın kiçik olduğunu söyləyərək qısa açıqlama verdi.
Intel-in IBM kimi böyük müştəriləri qüsurlu CPU ilə kompüterlərini satmaqdan imtina etdikdə Intel qərarını dəyişdirdi.
Daha sonra bütün qüsurlu çipləri yenisi ilə əvəz etməyi təklif etdilər. Nəticədə Intel həmin il təxminən 497 milyon ABŞ dolları itirdi. Amma Pentium xətası Intel-i bütün ABŞ-a tanıtdı.
5. Intel və Apple razılaşması
Intel-in IMC və ya “Intel Mobile Communications” adlı köməkçi şirkəti var. Bu, Intel-in mobil araşdırma və inkişaf bölməsidir.
Bu yaxınlarda Apple və Intel, Apple-ın IMC-i Intel-dən 1 milyard ABŞ dollarına alacağı barədə bir razılığa gəldilər. 25 İyul 2019-cu ildə bu barədə məlumat yaydılar. Beləliklə, IMC-nin mülkiyyətinin dəyişəcəyi zaman məsələsidir.
6. Intel İnside! (İntel içəridə!) effekti
İntel İçəridə! Bu cümlə ilə yəqin tanışsınız. 1990-cı illərdə Intel, digər şirkətlərin yarımkeçirici bazarında kəskin bir rəqabətə sahib idi. Ayrıca, bu müddət ərzində “Pentium Xətası” hadisəsi baş verdi. Və Intel-in işləri pisləşməyə başladı.
Bütün bu problemlərin öhdəsindən gəlmək üçün Intel 1991-ci ildə yeni bir reklam ideyası ortaya qoydu. Bu, “Intel Inside” kampaniyası idi. Fikir Intel və MicroAge arasında görüş zaman reallaşdı. Və sonradan, tarixin ən uğurlu reklam kampaniyalarından birinə çevrildi. Intel hazırda “Intel Inside” kampaniyasından uzaqlaşıb.
7. Intel-in top müştəriləri
Ümumiyyətlə, Intel məhsullarını birbaşa müştəriyə satır. Bununla yanaşı, Intel-dən məhsul alan bir çox şirkət var. Hesabatlar Dell-in Intel-in ən yaxşı müştərisi olduğunu, 2017-ci ildə Intel-in ümumi gəlirinin 16%-nin Dell-dən gəldiyini göstərir.
Intel-in eyni ildə əldə etdiyi gəlirin 13% Lenovo-dan gəlir. Intel-in ən yaxşı müştərilərinin üçüncüsü isə ümumi gəlirlərin təxminən 11%-i ilə HP-dir.
8. Son illərdə İntel-in bazardakı payı azalmağa doğru gedir
Uzun müddətdir Intel dünyada bir nömrəli yarımkeçirici satıcısı idi. Ancaq bu artıq belə deyil. 2019-cu ildən etibarən Intel Samsung, TSMC və AMD kimi şirkətlərin sərt rəqabəti ilə üzləşir. Əslində Samsung 2017 və 2018-ci illərdə Intel-i geridə qoyaraq dünyanın bir nömrəli yarımkeçirici satıcısı olmuşdu.
9. Intel marka dəyəri
Şübhəsiz ki, Intel indi dünyanın ən böyük markalarından biridir.
Intel-in marka dəyəri təxminən 40 milyard ABŞ dollarıdır. Və “Interbrand”-ın ən yaxşı qlobal marka siyahısında 13-cü yerdədir.
10. Intel-in ən yaxşı məhsulları
Hamımız bilirik ki, Intel kompüter cihazları üçün prosessorlar hazırlayır. Bununla yanaşı, bir çox başqa xidmətlər də təklif edirlər. Məsələn, inteqrasiya olunmuş GPU, SSD (Solid State Drive), modemlər, Bluetooth və Wi-Fi çipsetləri, anakart çipsetləri, flash yaddaş və s.
Intel uzun müddətdir öz-özünü idarə edən (sürücüsüz) avtomobillər üzərində işləyir. Bunlardan başqa, təşkilatlar və böyük şirkətlər üçün çoxsaylı proqramlar və bulud əsaslı xidmətlər də təklif edir.
Müəllif: Humay Hüseynli
