Əgər real həyatda insanın baza ehtiyaclarına yemək, münasibət və digərlər sıralar aiddirsə, onda internet-istifadəçilər üçün informasiya axtarışı, kommunikasiyalar və s. aiddir.


Bu ehtiyacları artıq Google, Facebook və bir sıra digər şirkətlər təmin edib. İnternet-biznesdə müvəffəqiyyət qazanmağa çalışan yeni oyunçular irəli gedərək istifadəçilərinin istəklərini yerinə yetirməlidirlər.


İnternet növbəti təkamül sıçrayışının kəndarındadır. Ümumdünya toru istifadəçilərin ünsiyyət, məlumatlara giriş, axtarış və s. baza ehtiyaclarını təmin edən mühitdən əyləncə sənayesinə çevrilir. İT-şirkətində investisiyalar üzrə amerika eksperti Keval Desai (Keval Desai) ''All Things D'' məqaləsində hesab edir ki, bu sənayedə müxtəlif sahələrdə müvəffəqiyyətli şirkətlər üçün bir çox yerlər mövcuddur.


Arzular - yeni drayver


Desai nümunə olaraq öz nöqteyi-nəzərini təsvir etmək üçün, Abraham Maslouya insanın ümumi ehtiyaclarının iyerarxiya modeli kimi təklif olunmuş Maslou ehtiyaclarının Ehramınından sitat gətirir.


Ehramın əsasında qida, içki, münasibət və s. kimi insanın baza ehtiyacları yerləşdirilmişdir. Daha sonra təhlükəsizliyə, sevgiyə, həmçinin hər hansı bir sosial qrupa ehtiyac mərhələsi yerləşdirilmişdi. Növbəti mərhələ hörmətin, razılığın və s. təsdiq edilməsinin ehtiyacdır.


Bu ehramın əsas ideyası ondan ibarətdir ki, insanın baza ehtiyacları təmin edilməyənədək, digər şeylər üzərində fokuslana bilməz. Desainin fikrincə, bütovlükdə son iyirmi il ərzində internetin istehlak istifadəsi, Maslou ehramının ideyasına uyğun olaraq inkişaf edir və məhz indi Şəbəkə öz inkişafının yüksək nöqtəsinə yaxınlaşır. Abraham Maslou bunu "aktualizasiya ehtiyacı" şəxsi arzuyla şərt qoyulmuş inkişafının tam potensial nailiyyəti kimi adlandırdı.


Desai bildirir ki, "1992-ci ildə AOL şirkətinin aksiya birjasında ilkin ictimai yerləşdirmədən başlayaraq və ötən ay Facebook sosial şəbəkəsinin IPO-nu başa çatdıraraq, internet əsas baza istifadəçi ehtiyaclarının təmin olunma biznesi kimi qalır."


O qeyd edir ki, "1995-ci ildə, ilk dəfə interneti kütləyə mümkün edən Netscape brauzeri çıxan zaman, mən Global Village Communication şirkətində gənc prodakt-menecer kimi çalışırdım. Bizim ən müvəffəqiyyətli məhsulumuz "yüksək sürətli" saniyədə 33,6 KB sürəti dəstəkləyən faks/modem idi. Həmin illər internetdən biznes istehlak hədəfiylə pul qazanmaq və ya internet vasitəsilə iş qurmaq çox çətin idi".


Desainin fikrincə sonrakı illərdə, istifadəçilərin bütün əsas ehtiyacları, Şəbəkəyə, brauzerlərə, e-mail, axtarışa və kommunikasiyalara giriş şəklində AOL, Comcast, Netscape, Yahoo, Google, LinkedIn və Facebook şirkətləri tərəfindən təmin edilmişdir.


Desai hesab edir ki, "aktualizasiya" mərhələsi internet-istifadəçilər üçün artıq başlandı. Məhz elə bu səbəbdən də (Zynga, Angry Birds) oyunlar üçün, (YouTube, Hulu) video baxışları üçün,(Pandora, Spotify) musiqi dinləmələri üçün, (Instagram, Twitter, Draw Something) şəxsi yaradıcılığın ifadəsə üçün, (Khan Academy, Empowered) təhsil almaq üçün və s. əyləncə xidmətləri məşhurluğu əldə etdi.


İstehlakçılar, sahibkarlar və investorlar kimi, biz də öyrəşməliyik ki, internet-iqtisadiyyatı önəmli ölçüdə oflayn-iqtisadiyyatla birləşir və onların arasındaki fərq yox olur. Ekspert şəbəkə inkişafının növbəti mərhələsini ''New New Web'' adlandıraraq proqnozlaşdırır ki, nəticədə "İnternet Entertainment" -in "İnternet ehtiyaclarından" mühiti daha geniş olacaq.


Desai hesab edir ki, internet inkişafının yeni mərhələsinə keçid üçün bütün lazımı və kifaət qədər şərait yaradılmışdır. İlk növbədə bu şərait altında, o genişzolaqlı qoşulmanı, real şəxsiyyət istifadəçilərini və planşetlərini anlayır. Ekspertin fikrincə, real adların internetdə istifadəsi,onlayn və oflayn insan davranışının arasındaki fərqləri silir: "Əgər doxsanıncı illərdə şəbəkə önəmli ölçüdə anonim idisə, indi artıq sosial şəbəkə sayəsində hər şey dəyişdi. İnsanların real həyatı virtualla birləşib."


Bu amil istifadəçinin şəxsiyyətini aydın anlamağa və xidmətlərin yaradılma vaxtı məhz onun maraqlarına yönəlməyə imkan yaradır. Keval Desai inkişafın erkən mərhələləsində şirkətdə investisiyalarla məşğul olur InterWest investisiya şirkətinin partnyordur. Desai 1991-ci ildə öz karyerasını Silicon Valley-də istehsalçı kimi başladı və bir sıra İT-şirkətdə işləməyə, həmçinin bəzi startapların yaradılmasında iştirak etməyə vaxt sərf etdi.


Desai Digg şirkətində məhsulların hazırlanması üzrə vitse-prezidenti olmuşdur və Google-da məhsul-idarəetməsi üzrə direktor işləyirdi. AdWords-un da olduğu bir sıra internet-nəhənginin reklam xidmətinin hazırlamasına rəhbərlik edirdi. Bundan əlavə, o bir sıra riskli fondlarla da işləyirdi.