Merhaba, Ben Mustafa Dalcı, "Userspots"un kurucusuyum. 2006 yılında ODTÜ İstatistik bölümünden mezun olup ODTÜ Bilgi İşlem'de Araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladım, sonrasında 2009 yılında "Userspots"u kurdum. 2011 yılında ODTÜ Enformatik Enstitüsü’nde Bilişim Sistemleri yüksek lisansını tamamladım. İnternetteki verileri birleştirerek yeni değerler oluşturmayı severim, evli ve bir çocuk babasıyım.

2. 2009 yılında "Userspots"u kurdunuz ve bugüne kadar “Yemeksepeti”, “TTNET”, “Bonus”, “Mynet”, “Bilyoner” gibi firmalarla kullanılabilirlik hizmeti çalışmaları yürüttünüz. Bize bu deneyimlerinizden bahsedebilir misiniz?

Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak çalışırken kullanılabilirlik çalışmalarının ortasında buldum kendimi. Öğrenciler için tasarladığımız arayüzleri test etmeye başladık. Bununla birlikte bu işi ticarileştirerek şirketlere sunmaya karar verdim. Türkiye’de UX kavramı çok yeniyken önde gelen bir çok şirket bizimle birlikte kullanıcı deneyimi dünyasına dahil oldular.

3. Bir kullanıcı olarak her zaman teknolojinin insan hayatını kolaylaştırmasını bekleriz. Günümüzde binbir çeşit model bulabilir ve sipariş vererek elimize ulaşmasını sağlayabiliriz. Zira e-ticaret bunun için var. Peki ya kullanıcı deneyimi?

Kullanıcı deneyimi aslında hayatın her noktasında var olan bir süreç. Bir kişinin bir ürün, servis veya arayüz kullanırken yaşadığı her deneyim kullanıcı deneyimine dahil oluyor. Kullanıcı deneyimine örnek olarak bir bardak kullanırken yaşanılan deneyimi veya bir e-ticaret arayüzü kullanırken yaşanılan deneyimi örnek olarak verebiliriz. Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile beraber birçok yenilik hayatımıza dahil oldu, kullanıcı deneyiminin son dönemdeki ağırlıklı rolü ise bu yenilikleri kullanıcının kullanımına adapte etmek oluyor. Bir ürün, servis veya arayüz kullanımında kullanıcının rahat ve kısa bir şekilde amacına ulaşmasına kullanıcı deneyimcilerinin hedefi diyebiliriz.

4. E-ticaret kullanıcı deneyimi ölçülebilir ve analizlere göre kullanıcı deneyimi kalitesi arttırılabilir. Kullanıcı deneyimi nasıl geliştirilir?

Kullanıcı deneyimini geliştirmenin yolu kullanıcıyı anlamaktan geçer, burada da devreye kullanıcılarla yapılan araştırmalar girer. Kullanıcı araştırması, kullanıcı hareketlerini anlamak, kullanıcılarla empati kurabilmek adına onların davranış ve tutumlarını gözlemlemek ve çeşitli araştırma yöntemleriyle incelemektir. Bu süreçte kullanılan teknikleri nicel ve nitel yöntemler olarak ikiye ayırabiliriz. Nicel (Kantitatif) yöntemler fazla sayıda kişiyle yapılır ve sonuçları verilere dayandırılır. Nitel (Kalitatif) yöntemler ise az sayıda kişiyle yapılır, kullanıcıyla daha detaylı görüşmeler gerçekleştirilir ve sonuçlara araştırmanın çıkarımları sonucunda ulaşılır. Bu araştırma süreçlerinden sonra kullanıcıların hareketleri, motivasyonları ve acı noktaları tespit edilir. Bu tespitler üzerine de kullanıcı deneyimini olumlu şekilde etkileyecek geliştirmeler yapılır ve kullanıcıya sunulur. Bu süreçten sonra kullanıcının bu geliştirmeye verdiği tepkilere göre deneyim iyileştirmeleri devam edebilir. Kısacası, kullanıcı deneyimi kullanıcıların hareketlerine göre gelişir ve gelişmeye devam eder.

5. Önümüzdeki dönemde kullanıcı odaklı tasarımın trendleri ne olacak? Bu konuda dünya nereye gidiyor?

Bir ürünün son haline gelene kadar araştırmalarının devam etmesi ve tüketiciye uzun bir süreçten sonra sunulması yavaş yavaş ömrünü yitiriyor. Bundan sonraki süreçte bir ürünün veya servisin kısa bir araştırma ve geliştirme sürecinden sonra belirli bir tüketiciye sunulup test edilmesi, bunların sonucunda geliştirilmelerinin yapılması ve daha büyük kitlelere sunularak aynı işlemin devam etmesini sıklıkla göreceğiz gibi duruyor.

6. Müşterilerinize daha iyi bir alışveriş ve hizmet deneyimi yaşatmak adına neler yapıyorsunuz? Tüketicilerde Güven oluşturarak E-ticaret satışlarınızı nasıl artırabilirsiniz?

Dijitalleşme süreci ile beraber e-ticarete olan ilginin artmasıyla, e-ticaret firmaları arasında rekabetin de aynı oranda arttığını söyleyebilirim. Bu rekabet ortamında da tüketiciye güven vermek ve iyi bir deneyim yaşatmak oldukça önemli bir hal aldı. E-ticaret firmalarının tüketiciyle olan iletişiminde bu güveni ve kullanım deneyimini arttırmak da kullanıcı deneyimi tasarımının önemli iş kollarından biri haline geldi. Arayüz tasarımıyla tüketicilerine anlaşılabilir ve kullanımı kolay hizmetler sunabilen, servis sürecinde tüketicisine iyi deneyimler yaşatan e-ticaret firmaları ise bu rekabet ortamında kazananlardan biri oldu.

7. Sosyal Medya’nın gücü günden güne tartışılmaz şekilde büyüyor. Sizce, markalar sosyal medyayı etkili ve yaratıcı bir şekilde kullanıyorlar mı? Sosyal medya kanallarını etkin bir şekilde kullanabilmenin ve iyi yönetebilmenin markaya ne gibi katkıları olabilir?

Sosyal medya belirttiğiniz gibi yeni çağımızın en güçlü reklam kaynaklarından bir tanesi, markaların çoğu ise bu kaynağı oldukça etkili kullanıyorlar. Markalar, iyi bir sosyal medya stratejisi ile tüketicilerine daha rahat ulaşabilir hale geldiler. Bu da tüketicilerin markayı günlük hayatta daha çok görmelerinde, markanın avantajlarından hızlı bir şekilde faydalanmalarında ve markayı benimsemeleri konusunda etkili oluyor. İyi yönetilen ve tüketici isteklerine hızlı ayak uydurabilen bir sosyal medya hesabı, markanın sadık tüketici kitlesini de oldukça arttırıyor.

8. Dijitalleşmenin tüketici davranışlarına ve alışveriş tercihlerine ne gibi etkileri oluyor?

Yaşadığımız pandemi süreci ile beraber hızlanan dijitalleşme, tüketicinin alışverişlerini ürün ile iletişim kurmadan uzaktan bir şekilde gerçekleştirmesine neden oldu. Pandemi ile beraber büyük bir seviyede artan e-ticaret kullanımı, tüketicilerin ürün ile iletişimini değiştirdi. Tüketiciler satın almak istedikleriyle alakalı araştırmalar yapmaya, ulaşılabilirliğine bakmaya ve diğer tüketicilerin yorumlarına daha fazla önem vermeye başladılar.

9. Dijitalleşmeyle birlikte iş modelleri ve çalışma biçimleri de değişiyor. Perakende sektörünün buna uyum sağlayabilmesi için neler yapılabilir?

Dijitalleşmenin iş modelleri ve çalışma biçimleri hakkında markalara gösterdiği en temel nokta çalışan deneyimi oldu diyebilirim. Sosyal medya üzerinden markaların çalışanlarına olan tutumunun tüketicinin düşüncelerini etkilemesi, çalışanların daha verimli çalışması ve yaratıcı olması adına rahat bir ortam elde etmesi bu durumun başlıca sebepleri. Tüketicisine iyi bir deneyim sunmak isteyen markaların önce çalışanına iyi bir deneyim sunması gerektiğini pandemi ile beraber gerçekleşen dijitalleşmeyle görmüş olduk. Daha sağlıklı ve verimli bir çalışma için uzaktan çalışma ya da hibrit çalışma seçenekleri, firmanın çalışanına sunduğu yan haklar, hoşgeldin ve başarılı bir iş sonucunda tebrikler kitleri gibi markaların çalışanlarına sunduğu deneyimler, perakende sektörünün dijitalleşmeyle daha da üstüne düştüğü bir nokta oldu.

10. 10-11 Haziran'da “Milli Marketinq Forumu 2022”de konuşmacı olacaksınız. Forum hakkındaki izlenimleriniz nelerdir? Hangi konu hakkında konuşacaksınız?

Bu forumda "FutureBright" ve "Userspots" firmalarının ortaklığı sonucu oluşan "BrightSpots" servisini ve bu servisin verileri kullanarak kullanıcı deneyimini nasıl iyileştirdiğinden bahsedeceğim.

11. Bu tip forumların gerçekleşmesini nasıl deyerlendiriyorsunuz? Beklentileriniz neler?

Bu tarz forumları sektörü bilgilendirmek, yaptığımız işi sektördeki insanlara duyurmak ve bilgilendirmek adına çok verimli buluyorum. Marketing sektörünü kullanıcı deneyimi sektörüyle buluşturan bu forumların daha sık bir şekilde gerçekleşmesi ve bu iki sektörün gücüyle kullanıcılara daha iyi hizmetler sunmak en büyük beklentilerimizden biri.

Teşekkür ederiz!