Facemark.az xarici mənbəyə istinadən xəbər verir ki, tədqiqatçılar Yerin daxili nüvəsinin Yerlə eyni istiqamətdə fırlanmasını dayandırdığını və hətta əks istiqamətdə fırlanmağa başladığını irəli sürüblər.
Bazar ertəsi Nature Geoscience jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, Pluton ölçüsündə isti dəmir topa bənzəyən "Yerin daxili nüvəsi artıq planetlə eyni istiqamətdə fırlanmır, hətta əks istiqamətdə fırlana bilər".
Səthdən təxminən 5000 km aşağıda yerləşən "planet daxilindəki planet" maye metal xarici nüvənin içərisində üzdüyü üçün müstəqil olaraq fırlana bilir.Daxili nüvənin fırlanması alimlər arasında mübahisə mövzusu olduğundan, son araşdırmaların elm aləmində mübahisə yaradacağı gözlənilir. Çünki daxili nüvə haqqında bilinənlər kifayət qədər məhduddur. Lakin zəlzələlər və ya bəzən nüvə partlayışları nəticəsində yaranan seysmik dalğalar Yerin ortasından keçərkən onların kiçik fərqlərini ölçməklə əldə edilir.
“ Nature Geoscience” jurnalında dərc olunan tədqiqat daxili nüvənin hərəkətlərini izləmək üçün son altmış il ərzində baş verən zəlzələlərin seysmik dalğalarını təhlil edib.
Tədqiqatın müəllifləri, Pekin Universitetindən Xiaodong Song və Yi Yang, daxili nüvənin fırlanmasının "2009-cu ildə demək olar ki, dayandığını, sonra isə əks istiqamətə çevrildiyini" aşkar etdiklərini söylədi.
"Biz inanırıq ki, daxili nüvə Yer səthinə nisbətən "yelləncək" kimi irəli-geri fırlanır. Yelləncəyin bir dövrü təxminən 70 ildir və orta hesabla hər 35 ildən bir istiqamət dəyişir", - tədqiqatçılar AFP-yə bildiriblər. ifadəsini işlətdi.
Yaşıl kometanın 50.000 ildən sonra ilk dəfə Yerə yaxınlaşmasını necə izləyəcəyik?
Çin alimləri daxili nüvənin 1970-ci illərin əvvəllərində istiqamət dəyişdiyini və növbəti dəyişikliyin 2040-cı illərin ortalarında baş verəcəyini proqnozlaşdırdıqlarını qeyd etdilər.
Tədqiqatçılar bildirdilər ki, sözügedən fırlanma təxminən Yerin öz oxu ətrafında fırlanması üçün lazım olan vaxtda kiçik dəyişikliklərə uyğundur və buna “gün uzunluğu” deyilir. İndiyə qədər, daxili nüvənin səth sakinlərinə hər hansı bir təsiri olduğuna dair çox az dəlil tapıldı.
Bununla belə, tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, onlar Yerin daxili nüvəsindən səthə qədər bütün təbəqələri arasında fiziki əlaqələrin olduğuna inanırlar.
Bəzi ekspertlər isə tapıntılara qarşı ehtiyatlı olduqlarını ifadə edərək, fərqli nəzəriyyələrə işarə edərək, Yerin mərkəzi ilə bağlı bir çox sirlərin davam etdiyi barədə xəbərdarlıq ediblər.
Kaliforniya Universitetinin seysmoloqu Con Vidale, "Bu, çoxlu məlumatlardan istifadə edən alimlər tərəfindən çox diqqətli bir araşdırmadır. Amma məncə, modellərdən heç biri bütün məlumatları çox yaxşı izah etmir". qiymətləndirməsini etdi.
